Nieuw Heerlens Woonfundament: groei en gezonde wijken

Heerlen zet in op groei met een nieuw woonplan: het Nieuw Heerlens Woonfundament. Dit plan is gericht op gezonde uitbreiding van de woningvoorraad in Heerlen. Daarbij komt er meer aanbod in middenhuurappartementen en ruime grondgebonden woningen. Zo wil Heerlen zorgen voor gemengde wijken in de hele stad. Uit een nieuw woonbehoefteonderzoek blijkt dat deze aanpak mogelijk is en de stad een positief maatschappelijk voordeel kan opleveren tot wel 5 tot 30 miljard euro. Begin 2025 neemt de gemeenteraad een besluit over het plan.

Grip, groei en balans

In 2023 heeft Heerlen met het beleid ‘Grip op Wonen’ vastgelegd wat het niet meer wil: geen ruimte voor huisjesmelkers en kwetsbare instroom die de leefbaarheid schaadt. Nu, een jaar later, geeft het Nieuwe Heerlense Woonfundament richting aan wat Heerlen wel wil: gezonde groei en sterke, gebalanceerde wijken. Wethouder Casper Gelderblom legt uit: “Jarenlang stonden ontwikkelingen in onze stad en regio in het teken van krimp. Die tijd is wat mij betreft voorbij! We kiezen nu vol overtuiging voor gezonde groei, en langs die weg ook voor balans in ons woonklimaat. Met dit Nieuwe Woonfundament onderbouwen we namelijk dat gezonde groei niet alleen haalbaar is, maar ook enorm kan bijdragen aan de totstandkoming van gemengde wijken. Door ruim baan te maken voor toevoeging van de juiste woningen, werken we dus óók aan de leefbaarheid van onze mooie stad.”

Groeiambitie voor 2050

Eerder dit jaar koos Heerlen voor een groeiambitie, met als doel 100.000 inwoners in 2050. Uit het woononderzoek blijkt dat er meerdere manieren zijn om dit doel te bereiken, met ruimte voor zo’n 6000 tot 8500 nieuwe huishoudens.

Heerlen richt zich op vier groeikansen:

  • Doorstromers, opkrabbelaars en gezinstichters uit Heerlen: Veel Heerlenaren die naar een grotere woning willen verhuizen, moeten nu buiten de stad zoeken. Dit komt door een tekort aan woningen in het midden- en hogere segment. Hier wil Heerlen verandering in brengen.
  • Opvolgers van pensionerende werknemers: In sectoren zoals de industrie en het onderwijs komt er een uitstroom van gepensioneerden. Deze nieuwe werknemers worden welkom geheten op de Heerlense woningmarkt.
  • Werknemers die nu buiten Heerlen wonen: Momenteel woont 33% van de werknemers in Parkstad buiten Heerlen. Door meer aantrekkelijke woningen aan te bieden, hoopt Heerlen dit percentage terug te brengen, wat kan zorgen voor 3500 extra huishoudens tot 2050.
  • Nieuwe huishoudens door toename werkgelegenheid: Door bedrijven als MedLands, Brightlands en mogelijk ASML groeit de vraag naar woningen. Heerlen wil hier met een slimme woningbouwplanning op inspelen.

Wijken met balans: mengen zonder verdringen

Het Nieuwe Heerlense Woonfundament zorgt voor een betere verdeling van woningen in de stad, waardoor er gemengde wijken ontstaan. Het aandeel sociale huur blijft gelijk, met als doel dat wijken 20 tot 50 procent sociale huur hebben. Zo ontstaat er een gezonde balans, zonder verdringing van bewoners met een lager inkomen.

Volgende stappen

Het onderzoek laat zien dat de groeiambitie van Heerlen haalbaar is, maar het vraagt wel om samenwerking. Heerlen zet zich hiervoor in samen met woningcorporaties en andere partners in de regio. Dit wordt vastgelegd in een Masterplan Ruimte voor Woningbouw, waarbij de gemeente gebieden aanwijst voor nieuwe woningbouw. Daarbij werken verschillende partijen samen in 'Parkstadshuwelijken' om een divers woningaanbod te creëren. Daarnaast blijft de gemeente steun zoeken bij de landelijke overheid, die al miljoenen heeft bijgedragen. Inspiratie komt ook van pionierssteden als Rotterdam en Almere, die met innovatieve woonvormen nieuwe doelgroepen wisten te bereiken. 

Begin 2025 buigt de gemeenteraad zich over het Nieuwe Heerlense Woonfundament.