Romeinse villa's in Limburg

Tentoonstelling

Datum:   tot

Locatie:  De Vondst

Het luxe landleven van Limburg in de Romeinse tijd

Tweeduizend jaar geleden stonden in Limburg honderden Romeinse villa’s, zoals de Romeinen ze zelf noemden: enorme akkerbouwbedrijven die de hele regio voorzagen van graan. Meer dan twintig van deze landgoederen zijn in de afgelopen honderd jaar opgegraven en onderzocht, waarna de vondsten verspreid raakten. De belangrijkste archeologische villavondsten waren voor het eerst weer bij elkaar gebracht in deze tentoonstelling.

Luxe landleven
De villa’s in Limburg groeiden in de loop der tijd uit tot complete landhuizen in Mediterrane stijl, inclusief een badhuis en Romeinse uitvindingen als glazen ramen en vloerverwarming. Vaak lieten de eigenaren zich met hun kostbaarheden begraven op hun eigen terrein. Met meer dan tweehonderd voorwerpen, maquettes, 3D-reconstructies en film nam Romeinse villa’s in Limburg bezoekers mee naar dit luxe landleven van tweeduizend jaar geleden.

Gereconstrueerde muurschildering
Blikvangers waren de gereconstrueerde metershoge muurschildering uit Maasbracht met voorstellingen van gladiatoren en villabewoners, en een kijkje thuis bij de ‘dame van Simpelveld’. Haar villa en het interieur waren afgebeeld in het beeldhouwwerk van de sarcofaag waarin ze was begraven. Bezoekers zagen verder dakpannen en landbouwwerktuigen, maar ook beeldjes van barnsteen, luxe mozaïek en glaswerk. Persoonlijke bezittingen van villabewoners, zoals een parfumhouder of een bronzen make-up doosje, vertelden meer over wie ze waren, wat ze deden en waar ze vandaan kwamen.

Verhalen en een interactieve verkenning
De objecten speelden een rol in de verhalen over het Romeinse leven, de landbouw in Limburg en de betekenis van de landerijen binnen het grotere Romeinse netwerk. Speciale aandacht was er voor de bewoners van de villa’s, van de vrouw des huizes tot de mensen die het land bewerkten. Via een interactieve verkenning ontdekten bezoekers hoe de ‘villa van Voerendaal’ in de loop van driehonderdjaar is uitgebreid en verbouwd. Daar was ook het portret te zien van de ‘dame van Voerendaal’, die bij de villa was begraven.

Graanhandel
De Limburgse villa’s voorzagen tussen de eerste en de derde eeuw na Chr. alle bewoners in de regio van graan. Die woonden in steden als Heerlen, Xanten en Keulen. Ook de soldaten langs de limes, de noordelijke grens van het Romeinse rijk, waren klant. Graan werd verhandeld tot in de verste uithoeken van Noordwest-Europa. Dat gebeurde via het uitgebreide netwerk van de Romeinse (water)wegen.

Villa rustica
Een Romeinse villa rustica bestond uit een luxe landhuis met daaromheen een uitgestrekt terrein met opslagruimtes, woningen, stallen, werkplaatsen, siertuinen en grote akkerlanden. Archeologische opgravingen laten zien dat er tientallen mensen woonden en werkten. Toen aan het einde van de derde eeuw de Romeinse macht afnam, zijn de villa’s verwoest, afgebrand en verlaten. Tegenwoordig is er vrijwel niets meer van te zien in het Limburgse landschap.

Tijden zijn indicatief. Deze pagina wordt z.s.m. bijgewerkt c.q. geactualiseerd.